Periode: 2015-2017
Opdrachtgever: gemeente Bernheze
De provinciale investeringsregeling Landschappen van Allure zet zich in voor het behoud van het landschap voor de toekomst. Mooie en karakteristieke landschappen houden Brabant aantrekkelijk om in te wonen, werken en recreëren. De Maashorst is één van deze gebieden.
In het Maashorstmanifest is de toekomst visie voor het gebied vastgelegd. Aan de hand van verschillende thema’s krijgt het Maashorstmanifest gestalte waaronder de Dynamische Landschappen.
Door een schil van dorpen bij het Provinciale Landschap van Allure te trekken ontstaat een verdubbeling van De Maashorst. De dorpen liggen niet meer aan De Maashorst maar óp de Maashorst. Het gewaardeerde en ecologisch waardevolle kleinschalige landschap van weleer krijgt nieuw leven ingeblazen.
Zo zijn Heesch en Nistelrode weer verbonden met natuurgebied De Maashorst door recreatieve verbindingen. Deze routes zijn in samenspraak met bewoners bepaald en vertellen het verhaal van het gebied.
De verbinding is niet bewegwijzerd maar heeft een thema dat de bezoeker begeleid. Op deze wijze wordt de bezoeker verleid om zintuigen te gebruiken om dit unieke landschap en haar historie te beleven. Op verschillende markante plekken wordt dit ondersteund door een informatiebord.
Beide dorpen hebben elke een eigen thema:
Nistelrode is van oorsprong een verzameling van buurten en agrarische nederzettingen. Het was hard werken en de inwoners wisten door het benutten van de ruimte en kansen extra nijverheid te organiseren. Hierbij is te denken aan het weven van vlas en ‘nittels’(brandnetels), houden van bijen op de heide en maken van bezems van berkentakken door schapenherders.
Elementen van deze sterke nutsrelatie met het landschap ziet u in verschillende vormen terug langs de route:
- Knotberken: Er waren geen winkels in de buurt om iets te kopen, dus gebruikte men wat de natuur te bieden had. Dit zogenoemde gebruiks- of geriefhout werd ook aangeplant. Zo ook berken waarvan de takken gebruikt werden voor bezems. Door hun witte stammen diende ze ook als ‘straat’ verlichting.
- Voet- en pootafdrukken: de route naar De Maashorst werd gelopen door de herder met zijn schapen en hond. Af en toe steekt er een fazant over.
- Plukbermen: bessenstruiken (met soorten zoals aalbes, zwarte bes, kruisbes), vruchtdragende bomen (met soorten zoals hazelaar, wilde appel, mispel, pruimen) en bloemrijk gras sieren de bermen langs de route.
In vroegere tijden was Heesch een belangrijke pleisterplaats aan een oude handelsroute. Zowel voor postkoetsen onderweg van ’s-Hertogenbosch naar Grave, het leger van Napoleon en later stopte ook de tram in Heesch (ter plekke van het huidige busstation). Deze reizigers bewegingen worden verbeeld langs de route.
U als passant zult onderstaande terugkerende elementen langs deze route ervaren:
- Tamme kastanje: Snoepen met vruchten uit het landschap tijdens de reis kan goed met de kastanjes van deze herkenbare bomen. Niet alleen voor reizigers een ware traktatie, ook voor insecten, vlinders en vogels.
- Voetafdrukken: de route naar De Maashorst werd gereden door de postkoets. De militairen die deze route liepen zijn herkenbaar aan de afdruk van de legerkistjes. Af en toe kruisen dassen en fazanten de route.
- Plukbermen: bessenstruiken (met soorten zoals aalbes, zwarte bes, kruisbes), vruchtdragende bomen (met soorten zoals hazelaar, wilde appel, mispel, pruimen) bloemrijk gras sieren de bermen langs de route.